مشخصات کتاب روش, گرایش و قواعد تفسیری
نام : |
کتاب روش, گرایش و قواعد تفسیری |
بیان قرآن |
مولف ، نویسنده : |
آیت الله العظمی خامنه ای |
انتشارات، نشر : |
انقلاب اسلامی |
تعداد صفحات / سایز و مدل : |
310 / رقعی, شمیز |
شابک : |
9786225503434 |
قیمت پشت جلد : |
190,000 تومان |
قیمت با تخفیف : |
152,000 تومان |
|
قاعده ی جری و تطبیق
این قاعده از قواعد مهم تفسیری است؛ چه از یک سو قرآن، کتاب هدایت بشر در همه ی زمانها و مکانها است و از سوی دیگر، تازگی و حیات قرآن در بسیاری از آیات در گرو اجرای این قاعده در کنار قاعده ی بطن و پیام گیری از آیات است علامه طباطبایی با اشاره به این نکته که اصطلاح «جری» از سخنان اهل بیت (علیهم السلام) گرفته شده، در تعریف آن مینویسد: «این شیوه ی ائمه ی اهل بیت (علیهم السلام) است که آیه ی قرآن را بر مواردی که قابل انطباق با آن است تطبیق میکنند گرچه خارج از مورد نزول آن باشد. برخی این قاعده را چنین تعریف کرده اند: «جری و تطبیق، عبارت است از انطباق الفاظ و آیات قرآن بر مصادیقی غیر از آنچه آیات درباره ی آنها نازل شده است.
یاد کردنی است این قاعده غیر از قاعده ی تأویل پیش گفته است که ابتدا با الغای خصوصیت پیام آیه گرفته میشد و آنگاه بر مصادیق جدید تطبیق میگردید؛ چه در اجرای قاعده ی جری، نیاز به اخذ قاعده ی کلیه نیست بلکه نوعی تطبیق ظواهر قرآن بر مصادیق است. برای نمونه ذیل آیه ی ۱۱۲ سوره ی توبه روایاتی وارد شده که نشان میدهد مراد از «سائحون» سیاحت کنندگان، صائمون (روزه داران) هستند. مفسر بزرگوار در تحلیل آن گفته اند یکی از مصادیق «سفر در خود این است که انسان دائماً اراده ی خود را تقویت کند... یکی از راه های افزودن بر وجود خود، روزه گرفتن است گویا روزه انسان را به حال سیاحت و سیر و گشتن در می آورد؛ لذا در روایات چنین آمده: «السائحون و هم الصائمون." این تحلیل در واقع گونه ای از کاربرد قاعده ی جری و تطبیق است؛ یعنی روایت، مصداقی از آیه را بیان نموده که آیه بر آن تطبیق میکند. ذیل آیه ی ۱۱۹، كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ» پس از تبیین مفهوم صادقین فرموده اند در روایات زیادی صادقان بر علی (علیه السلام) و سایر
ائمه (عليهم السلام) تطبیق داده شده است.